Als mensen elkaar voor de eerste keer ontmoeten, is een veelgestelde vraag: ‘Waar woon je?’. Zo ook in het volgende gesprek tussen twee jongemannen bij een ontmoeting op een feestje in het centrum van Rotterdam.
A: “Waar woon je?”
B: ‘In Blijdorp.’
A: “Ah, mooie wijk, een vriendin van me woont er ook. In welke straat woon je?”
B: ‘In de Van Maanenstraat.’
A: “Oh, dat is bij het Van Maanenbad, toch? Maar is dat niet in de wijk Bergpolder?”
B: ‘Nee joh, zolang ik daar woon, is dat Blijdorp.’
A: “Ik weet zeker dat het Bergpolder is want die vriendin van mij woont vlakbij jou. In de Treubstraat en dat is Bergpolder, ook een mooie wijk, trouwens.”
B: ‘De Treubstraat is ook Blijdorp, joh, de Schieweg is toch de grens.’
De onduidelijkheid over de grens tussen de wijken Blijdorp en Bergpolder komt regelmatig voor. Vooral bij bewoners woonachtig tussen de Schieweg en de Noorderhavenkade, en bij bewoners woonachtig tussen de Stadhoudersweg en de Bergselaan. Wonen ze nu in Blijdorp of in Bergpolder? Waar loopt de grens tussen de twee wijken precies?
Het is algemeen bekend dat veel mensen zich graag verbinden met hun land, hun stad, en ook met hun wijk en buurt. Dan is het goed om te weten in welke wijk je woont.
Rotterdamse Schie
Voor de bepaling van de wijkgrenzen tussen Bergpolder en Blijdorp gaan we terug naar het jaar 1344. In dat jaar werd de Rotterdamse Schie aangelegd, een kanaal tussen de plek waar tegenwoordig het Hofplein ligt en Overschie. De Rotterdamse Schie is eeuwenlang heel belangrijk geweest voor de economische groei van Rotterdam vanwege de handel over water met steden als Delft, Den Haag en Leiden.
Het traject van het kanaal liep vanaf het Hofplein via de huidige Schiekade, doorlopend in het eerste deel van de huidige Schieweg en boog daarna linksaf naar waar nu de Stadhoudersweg loopt. Ter hoogte van waar nu het Stadhoudersplein ligt, boog het kanaal rechtsaf om meanderend door een landelijk gebied van polders, boerderijen en sloten naar Overschie te gaan. Ten westen van het kanaal lag toen de ‘Blijdorpse polder’; ten oosten lag de ‘Bergpolder’, de polder van Hillegersberg.
Noorderhaven
Begin jaren 30 van de vorige eeuw werden de Blijdorpse polder en de Bergpolder volgebouwd met woningen, om het groeiend aantal bewoners van Rotterdam een woonplek te bieden. Ten behoeve van de woonwijk Blijdorp werd de Rotterdamse Schie in de Blijdorpse polder toen in zijn geheel dichtgegooid. De in 1932 nieuw aangelegde Noorderhaven en het Noorderkanaal gingen toen dienstdoen als nieuwe verbinding tussen de Rotterdamse Schie en Overschie.
Gedempt met puin bombardement
In 1940 werd de Rotterdamse Schie vanaf het Hofplein tot het Stadhoudersplein volledig gedempt met het puin van het bombardement uit de meidagen, om er wegen van te maken voor het toenemende autoverkeer in de stad. Ook de Noorderhaven werd met het puin van het bombardement dichtgegooid, na amper acht jaar te hebben bestaan.
Grens Blijdorp – Bergpolder
In 1947 vond er een volkstelling plaats in Rotterdam. Ten behoeve van die telling werd Rotterdam voor het eerst ingedeeld in de huidige wijken. Toen kregen de wijken ook hun huidige naam. Hoewel er in de officiële gemeentestukken niets over is terug te vinden, lijkt het erop dat de gemeente bij die wijkindeling besloten heeft de historische grens die het kanaal van de Rotterdamse Schie al zes eeuwen was geweest, aan te houden als grens tussen de nieuwe wijken Blijdorp en Bergpolder. De Noorderhaven werd ook als grens tussen beide wijken bekrachtigd.
Dit betekent dat sindsdien de officiële grens van Bergpolder met Blijdorp als volgt loopt: – Stadhoudersweg, van Schieweg tot Stadhoudersplein: noordkant is Bergpolder, zuidkant is Blijdorp
- Stadhoudersplein: oostkant is Bergpolder, overig is Blijdorp
- Noorderhavenkade: oostkant is Bergpolder, westkant is Blijdorp.
Schieweg
Waarom is in 1947 niet voor de Schieweg gekozen als grens? In die jaren was de Schieweg nog niet de drukke uitvalsweg die het nu is. Pas in 1972 werd de Schieweg aangesloten op de snelweg A20, en werd toen pas de belangrijke verkeersader.
Om bovenstaand verhaal makkelijker te maken: de bewoners in de volgende straten wonen in Bergpolder:
Van Maanenstraat, Heemskerkstraat, Geertsemastraat, Treubstraat, Kerdijkstraat, Abraham Kuyperlaan, Groen van Prinstererstraat, Luzacstraat, De Kempenaerstraat, Talmastraat, Bergselaan (westkant Hofbogen), Stadhoudersweg noord, Stadhoudersplein oost, Noorderhavenkade oost.
Bekende plekken in dit deel van Bergpolder zijn: Van Maanenbad, Plus supermarkt, café Bergpolder, Bloembinderij Geschikt, Bakkerij Ids en Pluspunt Noorderhavenkade.
Om het onderscheid tussen Blijdorp en Bergpolder nog makkelijker te maken: als je postcode 3038 is, dan woon je in Bergpolder. Als je postcode 3039 is, dan woon je in Blijdorp.
Bronnen: Stadsbeheer Basisinformatie, Stadsarchief Rotterdam