Ruimtelijke ontwikkeling


Actueel

In oktober 2021 wordt het geluidsbelevingsonderzoek openbaar gemaakt.

Ruimtelijke ontwikkeling op stedelijk niveau

Het nieuwe Hofbogenpark is één van de grote stadsprojecten (voorheen de Big 5).

Vanuit de Visie Openbare Ruimte Rotterdam 2019-2029 (april 2019) zijn er drie doelen benoemd:

  • ‘Groenere en duurzame stad’;
  • ‘Openbare ruimte van en voor iedereen’; en
  • ‘Ruim baan voor fietser en voetganger’.

Het park moet een samenhangende verblijfsruimte zijn die plaats biedt aan vele verschillende wensen vanuit de wijken en de stad.

Het netwerkpark is een groene verblijfsruimte met een ongestoorde promenade op het dak en is een onderdeel van een grotere ecologische structuur in een klimaatadaptieve leefomgeving.

Het Hofbogenpark is onderdeel van de zeven stadsprojecten waarover in de voorjaarsretraite 2020 een besluit is genomen om tot realisatie over te gaan.

Stedelijke ontwikkeling – woningen

Rotterdam Noord is een zeer verstedelijkt gebied met weinig groen. De behoefte aan rustige, vrije ruimte in Rotterdam Noord is groot. Ruim driekwart van de woningen is gestapeld (appartementen) zonder substantiële buitenruimte. De verdichting vergroot de druk op de buitenruimte en het groen.

Deze ruimtelijke kenmerken vormen in combinatie met de klimaatverandering een bedreiging voor de woon- en leefkwaliteit van zo’n 40.000 bewoners.

Dit uit zich in een toename van hittestress, droogte- en wateroverlast in deze wijken. Zowel de verblijfswaarde, de gebruikswaarde (weinig ruimte voor bewegen of ontmoeten) als de belevingswaarde (hittestress, droogte, wateroverlast en luchtkwaliteit) staan onder druk.
In 2017 wonen er 37.915 inwoners binnen een bereik van 600 meter van de Hofbogen (bron CBS). Als het park gerealiseerd is zijn dat > 41.000 inwoners.

Bron: Masterplan Hofbogenpark, pagina 21

De bestemmingsplannen laten zien waar woningverdichting mogelijk is:

  • Om en nabij Hofplein
    • Delftseplein + 300 woningen
    • Schiekadeblok + 1000 woningen
    • Pompenburg + 650 woningen
    • Katshoek + 366 woningen
    • Zoho + 568 woningen
  • In Bergpolder
    • Eef en Huub op de Insulindestraat 40 woningen

Geluid in woon- & leefklimaat

Door de woningverdichting zal o.a. de geluidsbelasting meer toenemen. Een goede akoestische kwaliteit draagt bij aan hoe de sfeer in de omgeving wordt ervaren.
In het Actieplan Geluid 2019-2023 (ontwerp) kun je lezen welke maatregelen op dit moment worden toegepast.

Een goede balans tussen rust en reuring draagt bij aan een aangename leefomgeving en een goede woonkwaliteit. Een te hoge geluidsbelasting kan in zowel de woon- als in de werkomgeving tot gezondheidsproblemen leiden.

Bron: NSG-middag beleving van geluid

Geluid – betekenis – beleving
Geluiden zorgen voor contact met de wereld om ons heen en geven ons nuttige informatie over de directe omgeving: of deze prettig, neutraal of gevaarlijk is.
Een belangrijke functie van geluid is de waarschuwingsfunctie: “Is het hier veilig of niet?”. Wanneer iemand zijn of haar omgeving als veilig inschat, kan hij of zij zich ontspannen of op andere zaken concentreren. Een goede geluidsomgeving helpt om gemakkelijk een ‘sense of place’ te vormen. Wanneer een geluid kan worden verwacht in een bepaalde omgeving, bijvoorbeeld een auto in de straat wordt dit op een andere manier beleefd dan wanneer een crossmotor midden in het bos te horen is. De beleving van geluid, die wel of niet past bij die bepaalde omgeving, is dus net zo belangrijk voor het ervaren van hinder door dit geluid als het daadwerkelijk aantal meetbare decibellen.
Geluidshinder is daarom een verzamelnaam voor negatieve reacties op geluid. Het is een reactie van het lichaam op ongewenst geluid.
Er zijn akoestische en niet-akoestische factoren. Voorbeelden van akoestische factoren zijn volume en frequentie van het geluid. Niet-akoestische factoren hebben betrekking op de persoonlijke situatie, omgevingsfactoren of sociale omstandigheden. Zoals bijvoorbeeld; geluidgevoeligheid en angst voor de bron van geluid, een al dan niet geïsoleerde woning en de mogelijkheid om actie te ondernemen bij klachten.

Waardering van geluiden in de omgeving
Als mensen geluid omschrijven dan gebeurt dat meestal in kwalitatieve termen zoals prettig, rustgevend, hinderlijk of storend. Dit heeft geleid tot een nieuwe benadering van geluid: het bevragen van mensen naar hun beleving van geluid(shinder) en aan de hand daarvan bepalen hoe geluidsomgevingen (‘soundscape’) door de luisteraar wordt begrepen en ervaren. Een soundscape is een akoestische – of geluidsomgeving zoals die door één of meerdere personen waargenomen, ervaren en/of geduid wordt.

Bron: NSG-beleving december 2018

Een geluidsomgeving wordt altijd in zijn totaliteit waargenomen, beleefd en beoordeeld; alle geluiden samen en de mate waarin ze zich tot elkaar verhouden (bijv. volume, positie en hoeveelheid) bepalen de geluidsomgeving en hoe die wordt gehoord. Bepaalde geluiden zullen dominanter zijn. De vele activiteiten die op het toekomstige Hofbogenpark kunnen plaatsvinden en hun daarbij behorende geluiden moeten dan ook in hun samenhang beschouwd worden.

Ruimtelijke inrichting kan bepaald gedrag stimuleren of juist tegengaan. Als een luisteraar veilige, vertrouwde geluiden kan onderscheiden en zo eerder kan negeren en bovendien invloed kan uitoefenen op de geluidsbron dan zal hij/zij het geluid minder snel als hinderlijk ervaren.

Bron: NSG–beleving december 2018

Door de waardering en betekenis van het geluid in de omgeving, het akoestische klimaat, mee te nemen in het inrichtingsontwerp geeft het mogelijkheden om de hoorbare veiligheid te beïnvloeden.

Bron: NSG–beleving december 2018

Het onderzoek naar de geluidsbeleving van de bewoners en gebruikers van het Hofplein nabij de fontein is het eerste grote stadsproject waar een geluidsbelevingsonderzoek is uitgevoerd. Het kent een soortgelijke opzet als dat wat momenteel gebeurt voor het Hofbogenpark. Je in dit onderzoeksrapport hun aanbevelingen lezen om het Hofplein aantrekkelijker te maken voor bewoners en gebruikers van de ruimte.

Voor meer informatie over geluid: